Wat is Parkinson?
De ziekte van Parkinson is de snelst groeiende neurologische aandoening van dit moment. Toch weten we nog weinig van de ziekte. Wist jij bijvoorbeeld dat er naast de ziekte van Parkinson ook nog parkinsonismen bestaan? Samen noemen we ze parkinson.
Een neurologische ziekte die steeds meer jonge mensen treft
Parkinson uit zich vaak in de vorm van een bewegingsstoornis, waarbij zenuwcellen in je hersenen in snel tempo afsterven. Daardoor krijg je veel verschillende klachten, zoals beven, stijve spieren, evenwichtsproblemen en te weinig of traag bewegen. Het aantal mensen met parkinson verdubbelt de komende 20 jaar. En de ziekte treft ook steeds meer jonge mensen.
In Nederland zijn 63.000 mensen gediagnostiseerd met de ziekte van Parkinson, waarvan bij ongeveer 10 tot 15% de ziekte zich al vroeg uit (diagnose <40 jaar).
Als gevolg van een vergrijzende Nederlandse bevolking wordt er verwacht dat tussen de periode 2015 tot 2040 het aantal mensen met de ziekte van Parkinson met 56% zal toenemen.
Parkinson-expert Bas Bloem (hoogleraar Neurologische Bewegingsstoornissen aan Radboudumc) noemt parkinson de enige hersenziekte ter wereld waar je zo invalide van wordt. Parkinson is progressief. Dat betekent dat je er steeds meer last van krijgt. De klachten verschillen per persoon. Net als het tempo waarin de ziekte erger wordt.
De ziekte is ook chronisch. Tot nu toe kun je er niet van genezen. Bewijs dat je sneller sterft door de ziekte van Parkinson is er niet. Heb je een parkinsonisme, dan overlijd je binnen 5 tot 12 jaar na de diagnose.
Ongeveer 1 op de 22 mensen krijgt te maken met de ziekte van Parkinson.
De ziekte van Parkinson komt vaker voor bij mannen dan bij vrouwen: voor iedere 100 vrouwen zijn er 147 mannen met de ziekte van Parkinson in Nederland.
Wat is parkinsonisme?
Naast de ziekte van Parkinson bestaan er ook nog parkinsonismen. Parkinsonisme is een verzamelnaam voor ziektes die lijken op de ziekte van Parkinson. Ze worden ook wel atypisch parkinsonisme genoemd. Parkinsonismen ontwikkelen zich sneller en de ziektes zijn nog moeilijker te behandelen dan de ziekte van Parkinson. Zo’n 10 procent van de mensen met parkinson heeft een parkinsonisme.
De symptomen van de ziekte van Parkinson
De symptomen verschillen per mens en zijn afhankelijk van het soort parkinson dat je hebt. De symptomen kun je verdelen in motorische klachten (die te maken hebben met bewegen) en niet-motorische klachten.
Motorische klachten
- Problemen met normale activiteiten, zoals lopen, aankleden, praten of eten (te weinig of langzaam bewegen)
- Beven van de armen en soms ook benen (trillen)
- Verhoogde spierspanning (stijfheid)
- Moeite met evenwicht bewaren en vallen (balans)
Niet-motorische klachten
- Pijn
- Langzaam denken en dingen vergeten (dementie)
- Problemen met plannen en het uitvoeren van activiteiten
- Slecht slapen
- Somberheid, angst en depressie
Nog veel te ontdekken over de oorzaken van parkinson
Onderzoekers zetten de komende jaren alles op alles om de oorzaken van parkinson te ontdekken. Wel weten we al dat de hersenen van mensen met de ziekte van Parkinson te weinig dopamine aanmaken. Hierdoor kunnen zij steeds moeilijker hun spieren aansturen.
Bij parkinsonismen zit dat net even anders. Daar gaat iets mis met het opvangen van de dopamine. Medicijnen die mensen met de ziekte van Parkinson gebruiken, werken daardoor minder of niet bij mensen met parkinsonismen.